CMENTARZ
EWANGELICKO – AUGSBURSKI Z XIX W.
Cmentarz ewangelicko – augsburski z XIX w. na Janowie to ostatnie świadectwo po kolonii Janów, które przetrwało do naszych czasów.
Jest to obecnie jeden z najstarszych zabytków na Widzewie pamiętający dawną wieś olenderską Janów, założoną przez Jana Konstantego Stetkiewicza w 1790 roku.
Cmentarz położony jest w Łodzi przy ul. Augustów (wejście od ul. Rokicińskiej)
na działce oznaczonej geodezyjnie numerem 5/1 w obrębie W-34,
wpisany jest do Gminnej Ewidencji Zabytków i znajduje się w zarządzeniu
nr 6843 /VIII/21 Prezydenta Miasta Łodzi z dnia 26 marca 2021 r.
Dokładna data utworzenia cmentarza na Janowie, w świetle dostępnych dokumentów jest trudna do stwierdzenia.
Można przypuszczać że powstanie cmentarza wiąże się z okresem lat 20. XIX w. kiedy powstało stowarzyszenie szkolne, które wystawiło szkołę przy obecnej ulicy Kosodrzewiny na której miał powstać również cmentarz.
Wiadomo, że w 1837 r. istniał cmentarz w Augustowie podległy parafii łódzkiej, natomiast w Janowie wchodził w struktury parafii w Nowosolnej – oba nie były ogrodzone.
Wiadomo, że na cmentarzu w Janowie chowane były osoby wyznania ewangelickiego zamieszkałe w Janowie, ale również z Ner, Henrykowa i Mileszek.
Od lat 50. XIX w. cmentarzem zarządzały dozory cmentarne, złożone z przedstawicieli kilku kolonii, wtedy również został ogrodzony.
Konsystorz z dn. 21 marca 1851 r.
W dn. 7 lutego 1851 r. wybrany został Dozór Cmentarzowy na kolonii Janów w Parafii Ewangelicko- Augsburskiej Nowosolna.
W skład dozoru cmentarzowego weszły osoby:
1. Jan Stelcer – rolnik w Kolonii Janów, lat 40 mający- urodzony w Antoniewie gminie Stoki w powiecie Łęczyckim dnia 12 czerwca 1811 roku
2. Wilhelm Koch – rolnik w kolonii Henrykowie, lat 31 mający, urodzony w Koło w powiecie Konińskim dnia 3 września 1820 r.
3. Gottlieb Gruning – rolnik w kolonii Nery, lat 31 mający, urodzony w Janowie gminie Mileszki dnia 31 stycznia 1820 roku.
Którzy przy pomocy Wójta Gminy Mileszki przestrzegać będą, aby ogrodzenie cmentarza w dobrym było stanie utrzymywane i nikt bez wiedzy i pozwolenia na piśmie przez Pastora wydanego nie był pochowany, w szczególności zaś Jana Stelcer kassyerem, a Wilhelma Koch kontrolerem obiera.
W Karcie Cmentarza znajdującej się w Wojewódzkim Urzędzie Ochrony Zabytków w Łodzi, sporządzonej w kwietniu 1986 roku można przeczytać, że ostatni pochówek był w tym miejscu w roku 1951.
Teren cmentarza jest bardzo zarośnięty przez
samosiejki klonów,
przykryty gęstym dywanem bluszczu,
który porasta zabytkowe tablice nagrobne.
Na terenie do dziś znajdują się widoczne płyty nagrobne wykonane z lastryko, jak i obrzeża grobów, które najlepiej widać poza miesiącami, kiedy wszystko kwitnie i budzi się do życia.
Już w 1986 roku Państwowa Służba Ochrony Zabytków w Łodzi informowała o stanie zachowania cmentarza:
Teren traktowany jako śmietnik.
TAK JEST DO DZIŚ!
Dodatkowo, na części zabytkowego cmentarza został utworzony
parking dla samochodów!
Poniżej fragment bloga, który opisuje działania jakie zostały podjęte, by cmentarz zaczął przypominać zabytkowe miejsce pochówku, a nie składnicę materiałów budowlanych.
TABLICZKI KIERUJĄCE NA CMENTARZ- STORY
Jednym z elementów realizacji stypendium jest informacja w formie tabliczek zawieszonych przy drodze kierujących na cmentarz, w tym wypadku przy ul. Rokicińskiej i ul. Augustów. Chodzi o tabliczki zgodne z System Informacji Miejskiej w Łodzi - obszar Olechów 16. Są to...
WIZYTA U HORSTA I MŁYN PRZY ROKICIŃSKIEJ
Od Andrzeja Brauna, społecznika, który opiekuje się cmentarzem w Bukowcu, dowiedziałem się, że w okolicy Łodzi mieszka osoba, która wie dużo o cmentarzu ewangelicko - augsburskim z XIX w. na Olechowie, a bardzo prawdopodobne, że coś może wiedzieć o cmentarzu na...
URZĄD MIASTA PISZE DO EWANGELIKÓW- WSZYSTKIE DROGI PROWADZĄ DO ŚW. MATEUSZA
Foto: https://lodz.travel/ W związku z tym, że wysłane wcześniej pisma do Parafii Ewangelicko- Augsburskiej św. Mateusza w Łodzi nie przyniosły żadnych czynności i zainteresowania w sprawie cmentarza na Janowie, 21.04.2022 r. postanowiłem napisać pismo do...
W POSZUKIWANIU DAWNEGO WEJŚCIA NA CMENTARZ
Dzisiaj byłem w okolicy cmentarza w poszukiwaniu pierwotnego wejścia, które prowadziło do niego. Wejście zlokalizowane było od strony torów PKP i jedyne zdjęcie jakie udało mi się znaleźć, to zdjęcie autorstwa Sebastiana Szymalaka.Byłem w towarzystwie sympatyka...
KONSERWATOR ZABYTKÓW PISZE DO PREZYDENT MIASTA ŁODZI W SPRAWIE DOJŚCIA DO CMENTARZA
O dojściu na cmentarz pisałem już wcześniej - teks do przeczytania TU Okazuje się, że sprawa nie jest tak oczywista (w kwestii prawa) i trzeba to uregulować. W związku z tym, w ramach współpracy z Łódzkim Wojewódzkim Konserwatorem Zabytków, Urząd ten wystosował pismo...
SPOTKANIE Z KONSERWATOREM ZABYTKÓW
Dzisiaj byłem na spotkaniu z Wojewódzkim Konserwatorem Zabytków w sprawie projektu Stypendium i ustalenia co możemy razem zrobić, by się udało uratować jeden z najstarszych zabytków na Widzewie- Cmentarz pamietający XIX w. Jestem bardzo podbudowany, ponieważ myślimy...